برای خیلی از افراد ظروف برنجی جدا از کاربردشان، ارزشی دارند از جنس خاطرات، و احتمالا این یادآوری خاطرات شیرین گذشته، همان مهره ماری است که این ظروف رو در حد کالاهای زینتی هم بالا آورده است. به همین خاطر، در این راهنما از بازار آنلاین خدمات سنجاق، در مورد روشهای تميز كردن ظروف برنجی صحبت می‌کنیم تا بتوانیم از آسیب دیدن این ظروف ارزشمند جلوگیری کرده و خاطراتمان را هم همیشه شفاف و براق نگه داریم.
آنچه در ادامه می‌خوانیم:
چرا ظروف برنجی به مراقبت ویژه نیاز دارند؟
برنج ترکیبی از مس و روی است. این ترکیب باعث می‌شود ظروف برنجی هم درخشندگی داشته باشند و هم از نظر مقاومت عملکرد مناسبی داشته باشند. اما درست به همین دلیل این لوازم نسبت به تغییرات محیطی حساس هستند. برخلاف برخی فلزات دیگر، برنج اگر در معرض رطوبت یا هوا قرار بگیرد، دچار واکنش اکسیداسیون می‌شود. این واکنش همان چیزی است که باعث می‌شود سطح ظرف کدر شده یا لکه‌های سبز و تیره روی آن ظاهر شود.
همچنین بر خلاف تصور، شستن این ظروف با مواد شوینده معمولی مثل مایع ظرفشویی همیشه بهترین گزینه نیست. بعضی مواد پاک‌کننده می‌توانند سطح برنج را خش‌دار کنند یا جلای آن را از بین ببرند. به همین دلیل لازم است برای تميز كردن ظروف برنجی از مواد خاص و تکنیک‌های متفاوت‌تری استفاده شود.
از طرف دیگر، بسیاری از ظروف برنجی به‌خاطر قدیمی بودن، ارزش عتیقه‌ای دارند یا از نظر خانوادگی اهمیت دارند. بنابراین تمیز کردن‌شان نباید صرفاً از جنبه بهداشتی یا ظاهری بررسی شود، بلکه محافظت از کیفیت و اصالت آن‌ها هم اهمیت دارد. در ادامه سراغ راهکارهایی می‌رویم که با استفاده از مواد طبیعی و بدون آسیب رساندن به سطح، درخشش و جلای این ظروف را بازمی‌گردانند.
نکته مهم: اگر به موقع نظافت منزل خود را به متخصصان نظافت سنجاق بسپارید، ظروف و وسایل تان تمیز و بدون ایراد می ماند.
روش اول: مواد طبیعی برای تمیز کردن ظروف برنجی
وقتی صحبت از روش های تميز كردن ظروف برنجی می‌شود، خیلی‌ها یاد پاک‌کننده‌های صنعتی و شیمیایی می‌افتند. اما برخلاف آسیب‌های ناشی از مواد شیمیایی بر ظروف برنجی، مواد طبیعی و در دسترس، راه‌حل‌هایی ملایم‌تر و در عین حال مؤثرتر هستند تا بدون آسیب دیدن، ظروف تمیز و براق شوند.
لیمو و نمک
استفاده از لیمو تازه همراه با مقداری نمک یکی از قدیمی‌ترین راه‌ها برای برق انداختن ظروف برنجی است. یک عدد لیمو به دو نیم تقسیم شده و سطح آن به نمک آغشته می‌شود. سپس همین لیموی نمکی به آرامی روی سطح ظرف کشیده می‌شود. از طرفی اسید سیتریک موجود در لیمو، لکه‌ها و تیرگی‌ها را حل می‌کند و از طرف دیگر هم نمک به‌عنوان یک ساینده سبک، به از بین رفتن جرم کمک می‌کند.
سرکه سفید و آرد
سرکه سفید با خاصیت اسیدی ملایم، انتخابی عالی برای تمیز کردن ظروف برنجی است. وقتی سرکه با آرد ترکیب شود، خمیری ایجاد می‌شود که می‌توان آن را روی ظروف مالید. اگر این خمیر بعد از چند دقیقه با یک دستمال مرطوب شود اثر آن در درخشان شدن سطح برنجی کاملا مشخص خواهد بود.
جوش شیرین و آبلیمو
یکی دیگر از ترکیب‌هایی که در سفید کردن ظروف برنجی کاربرد زیادی دارد، ترکیب جوش شیرین و آبلیمو است. این دو ماده وقتی با هم ترکیب می‌شوند، واکنش شیمیایی ملایمی ایجاد می‌کنند که به تمیز شدن سطح ظرف کمک می‌کند. این ترکیب نیز به صورت خمیری خواهد بود که می‌توان با پارچه‌ای نرم روی ظروف کشید و پس از چند دقیقه با آب گرم شست.
خاک رس سفید یا خاک بنتونیت
در طب سنتی خاک رس سفید به عنوان پاک‌کننده طبیعی شناخته می‌شود. برای ظروف برنجی، این خاک با کمی آب ترکیب شده و خمیری ایجاد می‌کند که جرم‌ها را به‌خوبی جذب می‌کند. بعد از استفاده از این ترکیب، ظرف با آب گرم شسته و با پارچه خشک، تمیز می‌شود.
بیشتر بخوانیم: آماده سازی خانه برای نوزاد با نظافت صحیح !
روشهای ساده برای برق انداختن ظروف برنجی
در کنار روش های تميز كردن ظروف برنجی، یکی از مهم‌ترین دغدغه‌ها، حفظ درخشندگی اولیه این ظرف‌ها است. ظروف برنجی زمانی جلوه بیشتری دارند که سطحی صاف، براق و بی‌لکه داشته باشند. برای رسیدن به این هدف، راهکارهایی وجود دارد که هم ساده‌اند و هم نیاز به تجهیزات خاصی ندارند.
پولیش کردن با پارچه نرم
یکی از ابتدایی‌ترین و البته مؤثرترین روش‌ها، استفاده از یک پارچه نرم و کمی مرطوب برای پولیش ظروف است. بعد از هر بار شست‌وشو یا تمیز کردن با مواد طبیعی، خشک کردن ظرف با این نوع پارچه با حرکات دایره‌ای می‌تواند جلای خوبی به برنج بدهد. این کار نه‌تنها از ایجاد لکه‌های آب جلوگیری می‌کند، بلکه سطح ظرف را صاف‌تر و شفاف‌تر جلوه می‌دهد.
روغن زیتون
گاهی برای حفظ برق ظروف برنجی از مقدار بسیار کمی روغن زیتون استفاده می‌شود. همانطور که قبلا اشاره شد، یکی از دلایل کدر شدن ظروف برنجی، اکسید شدن لایه رویی آن‌ها در اثر تماس با هوا است. استفاده از روغن دقیقا برای جلوگیری از این فرآیند اکسیداسیون است. قبل از هر چیز لازم است تا ظرف طبق روشهای بیان شده تمیز شود، سپس روغن روی سطح تمیز ظرف مالیده شده و در نهایت ظرف با پارچه‌ای خشک، برق انداخته می‌شود. این کار باعث می‌شود یک لایه نازک محافظ روی ظرف شکل بگیرد که از تماس مستقیم با هوا و رطوبت جلوگیری می‌کند.
فقط باید دقت داشت که از مقدار بسیار کم روغن، در حد چند قطره باید استفاده کرد. مقدار بیشتر روغن می‌تواند باعث ایجاد لکه و بو شود.
خمیر دندان
در مواقعی که برق ظرف به‌طور محسوسی کاهش یافته و استفاده از روشهای خانگی رایج نتیجه مطلوبی نداده، استفاده از خمیر دندان هم کاربرد دارد. خمیر دندان‌های سفید و بدون رنگ، بدون اینکه سایندگی زیادی داشته باشند، جرم‌های سبک و لکه‌ها را پاک کرده و درخشندگی را بازمی‌گردانند. تنها کافی‌ست با یک مسواک نرم یا پارچه نمدار، خمیر را روی ظرف بمالید و بعد از چند دقیقه با آب بشویید.
دستگاه‌های پولیش خانگی
استفاده از دستگاه‌های پولیش خانگی در خانه‌هایی که ظروف برنجی زیادی وجود دارد مرسوم شده است. این دستگاه‌ها با استفاده از برس‌های نرم و دور پایین، ظرف را صیقل داده و در زمان کوتاه‌تری نتیجه بهتری ایجاد می‌کنند. با این حال، این گزینه بیشتر برای افراد علاقه‌مند به نگهداری حرفه‌ای از لوازم برنجی توصیه می‌شود.
نکات مهم برای جلوگیری از کدر شدن ظروف برنجی
بله! قطعا پیشگیری بهتر از درمان است. کم خرج‌تر و کم دردسرتر. برنج فلزی واکنش‌پذیر است و اگر به‌درستی نگهداری نشود، خیلی زود ظاهرش را از دست می‌دهد. پس رعایت نکات نگهداری اهمیت بسزایی خواهد داشت که در ادامه چند مورد را بیان می‌کنیم.
بعد از هر استفاده ظروف را خشک کنید
برنج در برابر رطوبت حساس است. وقتی قطرات آب یا بخار در تماس مداوم با سطح برنجی قرار بگیرد، با گذشت زمان باعث اکسید شدن فلز و ایجاد لکه‌های سبز یا سیاه می‌شود. برای جلوگیری از این اتفاق، لازم است پس از هر بار شست‌وشو، ظروف کاملاً خشک شوند و در محیطی با رطوبت پایین نگهداری شوند.
در محیط خشک و بدون گرد و غبار نگهداری کنید
باید توجه داشت که بخش زیادی از جلوه و برق ظروف برنجی به نحوه نگهداری آن‌ها مربوط می‌شود. قرار گرفتن در محیط‌های مرطوب یا گرد و خاکی، باعث مات شدن و از دست رفتن درخشش ظروف می‌شود.
از پوشش‌های محافظ استفاده کنید
در خانه‌هایی که تعداد زیادی ظرف برنجی وجود دارد، از مواد پوششی مخصوص فلزات مانند لاک‌های نازک یا اسپری‌های محافظ استفاده می‌شود. این پوشش‌ها، یک لایه نامرئی روی سطح ظرف ایجاد کرده و از تماس مستقیم آن با هوا جلوگیری می‌کنند. این کار با کاهش اکسید شدن لایه رویی طرف روند کدر شدن را کندتر می‌کنند.
توجه داشته باشید که قبل از اعمال هر لایه محافظتی، چه طبیعی چه شیمیایی، باید از تمیز بودن ظرف اطمینان حاصل کرد. وجود برخی از آلودگی روی سطح ظرف می‌تواند در اثر واکنش با مواد پوششی باعث بیشتر شدن آلودگی با حتی تخریب ظرف شود.
از تماس با مواد اسیدی یا شور بپرهیزید
ظروف برنجی نباید با مواد اسیدی مثل سرکه، آبلیمو یا حتی شوینده‌های صنعتی قوی تماس پیدا کنند، مگر در برای تمیزکاری با زمان و مقدار کنترل‌شده. تماس مداوم با چنین موادی باعث خوردگی و زبر شدن سطح ظرف می‌شود. همچنین نمک نیز می‌تواند اثر تخریبی مشابهی روی سطح فلز داشته باشد.
در پارچه یا کیسه‌های نخی نگهداری کنید
اگر ظروف برنجی استفاده روزانه ندارند، بهتر است در پارچه‌های نخی یا کیسه‌های تنفسی نگهداری شوند. این کار از تماس مستقیم ظرف با هوا و گرد و خاک جلوگیری کرده و احتمال کدر شدن را کاهش می‌دهد.
از روشهای خانگی استفاده کنید
برای اینکه نیازی به تمیزکاری‌های سخت و سنگین نباشد، توصیه می‌شود تا از روشهای خانگی ملایم به طور منظم استفاده کرد. مثلاً یک بار در ماه استفاده از خمیر جوش‌شیرین یا پولیش پارچه‌ای می‌تواند تأثیر زیادی در حفظ ظاهر براق ظرف داشته باشد.
در پایان می‌توان گفت، حفاظت از ظروف برنجی تنها به پاک کردن جرم یا لکه از آن‌ها محدود نمی‌شود، بلکه یک فرآیند چندمرحله‌ای است از اصول نگهداری، نظافت یعنی همان پیشگیری و درمان. همچنین اگر هدف، سفید کردن ظروف برنجی است، باید سراغ ترکیب‌های طبیعی اما مؤثری مانند سرکه، نمک، لیمو یا حتی خمیر دندان رفت که در طی این راهنما به آن‌ها پرداخته شد.
