مسئولیت پذیری کودکان در نظافت منزل

در ابتدا شاید تصور کنید انجام کارها توسط خودتان راحت تر است و زودتر انجام می شود. اما در بلند مدت متوجه می شوید که واگذاری وظایف به کودکان تان راحت تر است. والدین شاغل با این کار می توانند زندگی روزمره خود را راحت تر کنند.

سیستم وظایف خود را معرفی کنید

به جای معرفی وظایف جدید، آنچه که کودک دوست دارد فرا بگیرد را به او معرفی کنید. اگر خودشان نمی توانند وظیفه ای را برعهده بگیرند، فهرستی از وظایف در اختیارشان قرار داده و از آنها بخواهید چند مورد را انتخاب کنند. سپس نحوه انجام این وظایف را بیاموزید. مطمئنا نمی خواهید در کارشان شکست خورده و احساس ناتوانی داشته باشند. فرزندان تان دوست دارند شما را خوشحال کنند (اغلب موارد) بنابراین ابزار لازم را در اختیارشان قرار دهید تا در ابتدا خود را با آن وظیفه وفق داده و سپس مستقل شوند.

تحقیقات نشان داده واگذاری مسئولیت به کودکان در تقویت عزت نفس شان تاثیرگذار است. این کار حتی استرس بزرگسالان را افزایش داده و حالشان را خوب می کند، زیرا یک کار را به اتمام رسانده و احساس موفقیت خواهید داشت. (مانند بسیاری از فهرست های تمام نشدنی زندگی مان.) باید مثبت بوده، از انتقاد پرهیز کرده و اجازه دهید کودکان وظایف خود را انجام دهند، حتی اگر در انجام آن موفق نباشند و شما بهتر آن کار را انجام دهید. زیرا در غیر این صورت چیزی یاد نمی گیرند.

به تدریج وظایف متناسب را انتخاب کنید

اگر معرفی سیستم وظایف موفق نبود، بر اساس سن کودک وظایف را انتخاب کرده و دشواری آن را به تدریج افزایش دهید. اگر یک وظیفه دشوار را به کودک واگذار کنید، برای آن ها ناراحت کننده و ناامید کننده خواهد بود. اگر هم کار بیش از حد آسان باشد، حوصله شان سر می رود.

فهرست وظایف باید شامل کارهایی باشد که کل خانواده را دربرگیرد نه اینکه تنها به کودکان مربوط باشد. کودکان باید به تدریج مسئولیت مراقبت از خود را برعهده گیرند و به چشم وظیفه به آن نگاه نکنند. جمع کردن وسایل، اسباب بازی، لباس پوشیدن و مسواک زدن، وظیفه نیست.

می توانید ایده و پیشنهادات خود را نیز به فهرست وظایف کودک اضافه کنید. هر کودک و هر خانه متفاوت است. شاید فرزند شما برخی از وظایف را زودتر یا دیرتر از همسالانش فرا بگیرد و شاید تمام خانواده ها به این پیشنهادات نیاز نداشته باشند. اگر گیج شده اید می توانید فهرستی از وظایف خود را تهیه کرده و وظایف سازگار با کودک تان را به او بسپارید.

یک تخته وظایف ایجاد کنید

پس از تکمیل فهرست آن را در یک مکان قابل دید نصب کنید. می توانید تخته های مغناطیسی خریداری کنید یا اینکه فهرست را پرینت گرفته و در یک نقطه قابل دید آویزان کنید. هرجایی که فهرست را آویزان کنید، مهم این است که برای کودکان قابل رویت باشد.

در این صورت همه اعضا می دانند چه وظایفی را برعهده داشته و چه کسی باید این وظایف را انجام دهد. در این صورت انتظارات را نشان داده و به فرزند خود عزت نفس می دهید.

وظایف را به یک عمل روزانه تبدیل نمایید

هنگامی که وظایف را به فرزندان خود واگذاری می کنید، توجه داشتید باشید که مهدکودک ها یا مدارس چگونه وظایف را به کودک محول می کنند. کودک هر روز صبح به مدرسه رفته، کت خود را آویزان کرده، کوله پشتی را روی نیمکت گذاشته و وظایف خود را آغاز می کند. مطمئنا معلم بارها یک وظیفه را تکرار کرده تا کودکان به انجام آن عادت کنند و مطمئنا بارها به دانش آموزان ضعیف گوشزد کرده است.

به کودکان خود بیاموزید که انجام وظایف نباید طول بکشد. هر چقدر یک وظیفه را بیشتر تکرار کنند در انجام آن سریع تر خواهند بود. این سیستم صبر و کار گروهی را به آن ها می آموزد. همیشه به آن ها گوشزد کنید که "یک دست صدا ندارد."

صبور باشید و از انتقاد دائم کودکان پیشگیری کنید

برای اعمال این تغییرات باید صبور باشید. برای ماه آینده انتظار داشته باشید که خانه تان مانند همیشه تمیز نباشد. منتظر ناسازگاری های بین خود و کودک یا بین کودکان، باشید. این شرایط را به منزله فرصتی برای آموزش صبور بودن به کودک بدانید. این کار ارزشش را دارد.

اگر همیشه کودک خود را سرزنش کنید روش تان شکست خورده است. هیچکس دوست ندارد در کاری شرکت کند که به دردسر بیفتد. بنابراین در اولین دفعاتی که یک کار را انجام می دهند می توانید پیشنهاد دهید که "به نظرم اگر ورقه را محکم تر نگه داری بهتر است" یا "دوست داری ترفند مرتب کردن تخت را به تو بیاموزم؟"

با تغییر ماهانه وظایف آن ها را مهیج کنید

در زمان آماده کردم فهرست مطمئنا وظایف زیادی به ذهنتان خطور می کند. مطمئنا نمی توانید همه را به فرزندتان واگذار کنید، بنابراین بهتر است ماهانه فهرست جدیدی را آماده نمایید. می توانید با تغییر وظایف کودک خود را هیجان زده نگه دارید، برای این کار فهرست وظایف را در شیشه ریخته و هر بار یکی را انتخاب کنید.

کودکان از وظایف متنوع خوششان می آید. برخی متخصصین معتقدند که وظایف را هر هفته تغییر دهید تا کودک مدت زمان طولانی یک وظیفه را انجام ندهد. در طول مدت متوجه می شوید که بهترین روش چیست.

زمانی که کودک تان از خسته کننده بودن یک کار شکایت دارد، وقت آن است که وظیفه دشوارتری را به او بسپارید. به جای اینکه از کودک بخواهید آب را در فنجان های پلاستیکی بریزد، یک پارچ آب میوه به او داده و از کودک بخواهید آن را در لیوان بریزد. یا زمانی که توانستند کره بادام زمینی را روی نان بمالند، از آن ها بخواهید سوسیس و تخم مرغ را نیز خرد کرده و بخورند. کمی خطر برای کودکان هیجان انگیز است. (البته خودتان هم نظارت داشته باشید!)

مطمئنا به دلایل مختلف از سیستم وظایف خوشتان می آید. به توانایی کودک خود پی برده و به او افتخار می کنید. در نتیجه کودکان نیز به خودشان افتخار می کنند. آن ها متوجه میشوند که از انجام وظایف و تمیز بودن خانه خوشحال اند. شما هم برای وقت گذرانی با خانواده زمان بیشتری داشته و خوشحال تر خواهید بود.

این فهرست وظایف را چندین ماه ادامه دهید و به آن پایبند باشید. شما به این وظایف نیاز دارید نه کودک تان. همچنین با این کار کودک را از فعالیت های مضر دور کرده اید.

عکس: Mike Fox on Unsplash